kuò yì nán wàng
括意难忘
shǔ dào dēng tiān.
蜀道登天。
wàng é méi héng jué, shí zhàn xiāng lián.
望峨眉横绝，石栈相连。
xī lái dāng niǎo dào, nì làng fǔ huí chuān.
西来当鸟道，逆浪俯回川。
juàn yǔ hè, mò pān yuán.
狷与鹤，莫攀缘。
jiǔ zhé sǒng yán luán.
九折耸岩峦。
suàn zhǐ chǐ mén shēn lì jǐng, huí shǒu cháng tàn.
算咫尺、扪参历井，回首长叹。
xī yóu hé rì dāng hái.
西游何日当还。
tīng zǐ guī tí yuè, chóu jiǎn zhū yán.
听子规啼月，愁减朱颜。
lián fēng tiān yī wò, fēi pù hè zhēng xuān.
连峰天一握，飞瀑壑争喧。
pái jiàn gé, yuè tiān guān.
排剑阁，越天关。
chái hǔ luàn cháo hūn.
豺虎乱朝昏。
wèn jǐn chéng, suī yún lè tǔ, hé sì jiā shān.
问锦城，虽云乐土，何似家山。
bái lè tiān lú shān cǎo táng jì: kuāng lú qí xiù, jiǎ tiān xià dà shān.
白乐天庐山草堂记：匡庐奇秀，甲天下大山。
shān běi fēng rì xiāng lú, fēng běi sì yuē yí ài sì.
山北峰日香炉，峰北寺曰遗爱寺。
jiè fēng sì jiān, qí jìng shèng jué, yòu jiǎ lú shān.
介峰寺间，其境胜绝，又甲庐山。
yuán hé shí yī nián qiū, tài yuán rén bái lè tiān jiàn ér ài zhī, ruò yuǎn xíng kè guò gù xiāng, liàn liàn bù néng qù, yīn miàn fēng yè sì, zuò wéi cǎo táng.
元和十一年秋，太原人白乐天见而爱之，若远行客过故乡，恋恋不能去，因面峰腋寺，作为草堂。
míng nián chūn, cǎo táng chéng.
明年春，草堂成。
sān jiān liǎng zhù, èr shì sì yǒu, guǎng mào fēng shā, yī chèn xīn lì.
三间两柱，二室四牖，广袤丰杀，一称心力。
dòng běi hù, lái yīn fēng, fáng cú shǔ yě chǎng nán méng, nà yáng rì, yú qí hán yě.
洞北户，来阴风，防徂暑也；敞南甍，纳阳日，虞祁寒也。
mù D96B ér yǐ, bù jiā dān qiáng wū ér yǐ, bù jiā bái.
木D96B而已，不加丹；墙圬而已，不加白。
E041 jiē yòng shí, mì yòng zhǐ, zhú lián zhù wéi, lǜ chēng shì yān.
E041阶用石，幂■用纸，竹帘纻帏，率称是焉。
táng zhōng shè mù tà sì, sù píng èr, qī qín yī zhāng rú dào fó shū gè sān liǎng juǎn.
堂中设木榻四，素屏二，漆琴一张、儒道佛书各三两卷。
lè tiān jì lái wéi zhǔ, yǎng guān shān fǔ tīng quán, páng nì zhú shù yún shí, zì chén zhì yǒu, yìng jiē bù xiá.
乐天既来为主，仰观山、俯听泉，旁睨竹树云石，自辰至酉，应接不暇。
é ér wù yòu qì suí, wài shì nèi hé, yī xiǔ tǐ níng, zài sù xīn tián, sān sù hòu tuí rán tà rán, bù zhī qí rán ér rán.
俄而物诱气随，外适内和，一宿体宁，再宿心恬，三宿后颓然嗒然，不知其然而然。
zì wèn qí gù.
自问其故。
dá yuē: shì jū yě, qián yǒu píng dì, lún guǎng shí zhàng zhōng yǒu píng tái, bàn hū dì tái nán yǒu fāng chí, bèi hū tái.
答曰：是居也，前有平地，轮广十丈；中有平台，半乎地；台南有方池，倍乎台。
huán chí duō shān zhú yě shān, dà jǐn shí rén wéi, gāo bù zhī jǐ bǎi chǐ, xiū kē jiá yún, dī zhī fú tán, rú chuáng shù rú gài zhāng rú lóng shé zǒu.
环池多山竹野杉，大仅十人围，高不知几百尺，修柯戛云，低枝拂潭，如幢竖、如盖张、如龙蛇走。
sōng xià duō guàn cóng, luó niǎo yè màn pián zhī, chéng yì rì yuè, guāng bú dào dì, shèng xià fēng qì, rú bā jiǔ yuè shí.
松下多灌丛，萝茑叶蔓骈织，承翳日月，光不到地，盛夏风气，如八九月时。
xià pù bái shí, wèi chū rù dào.
下铺白石，为出入道。
táng běi wǔ bù, jù céng yá jī shí, qiàn kōng dié dié, zá mù yì cǎo, gài fù qí shàng, lǜ yīn méng méng, zhū shí lí lí, bù shí qí míng, sì shí yī sè.
堂北五步，据层崖积石，嵌空垤垤，杂木异草，盖覆其上，绿阴蒙蒙，朱实离离，不识其名，四时一色。
yòu yǒu fēi quán zhí míng, jiù yǐ pēng DF75, hào shì zhě jiàn, kě yǐ yǒng rì.
又有飞泉植茗，就以烹DF75，好事者见，可以永日。
táng dōng yǒu pù bù, shuǐ xuán sān chǐ, xiè jiē yú luò shí qú, hūn xiǎo rú liàn sè, yè zhōng rú huán pèi qín zhù shēng.
堂东有瀑布，水悬三尺，泻阶隅、落石渠，昏晓如练色，夜中如环珮、琴、筑声。
táng xī yǐ běi yá yòu zhǐ, yǐ pōu zhú jià kōng, yǐn yá shàng quán, mài fēn xiàn xuán, zì yán zhù qì, lěi lěi rú guàn zhū, fēi wēi rú yǔ lù, dī lì piāo sǎ, suí fēng yuǎn qù.
堂西倚北崖右止，以剖竹架空，引崖上泉，脉分线悬，自檐注砌，累累如贯珠，霏微如雨露，滴沥飘洒，随风远去。
qí sì páng ěr mù zhàng lǚ kě jí zhě, chūn yǒu jǐn xiù gǔ huā, xià yǒu shí mén jiàn yún, qiū yǒu hǔ xī yuè, dōng yǒu lú fēng xuě, yīn qíng xiǎn huì, hūn dàn hán tǔ, qiān biàn wàn zhuàng, bù kě dān huàn lǚ ér yán, gù yún jiǎ lú shān zhě.
其四旁耳目杖履可及者，春有锦绣谷花，夏有石门涧云，秋有虎溪月，冬有炉峰雪，阴晴显晦，昏旦含吐，千变万状，不可殚幻■缕而言，故云甲庐山者。
yī! fán rén fēng yī wū, huá yī zé, ér qǐ jū qí jiān, shàng bù miǎn yǒu jiāo wěn zhī tài.
噫！凡人丰一屋，华一箦，而起居其间，尚不免有骄稳之态。
jīn wǒ wéi shì wù zhǔ, wù zhì zhì zhī, gè yǐ lèi zhì, yòu ān dé bù wài shì nèi hé, tǐ níng xīn tián zāi! xī yǒng yuǎn zōng léi bèi shí bā rén, tóng rù cǐ shān, lǎo sǐ bù fǎn, qù wǒ qiān zǎi, wǒ zhī qí xīn yǐ shì zāi! shěn yú zì sī, cóng yòu dài lǎo, ruò bái wū ruò zhū mén, fán suǒ zhǐ, suī yī rì èr rì, liáo fù kuì tǔ wèi tái, jù quán shí wèi shān, huán dòu shuǐ wèi chí, qí xǐ shān shuǐ bìng pǐ rú cǐ.
今我为是物主，物至致知，各以类至，又安得不外适内和，体宁心恬哉！昔永、远、宗、雷辈十八人，同入此山，老死不返，去我千载，我知其心以是哉！矧余自思，从幼迨老，若白屋、若朱门，凡所止，虽一日二日，聊覆篑土为台，聚拳石为山，环斗水为池，其喜山水病癖如此。
yī rì jiǎn bō, lái zuǒ jiāng jùn, jùn shǒu yǐ yōu róng fǔ wǒ, lú shān yǐ líng shèng dài wǒ, shì tiān yǔ wǒ shí, dì yǔ wǒ suǒ, zú huò suǒ hǎo, yòu hé qiú yān! shàng yǐ rǒng yuán suǒ jī, yú lèi wèi jǐn, huò wǎng huò qiú, wèi huáng níng chù.
一日蹇剥，来佐江郡，郡守以优容抚我，庐山以灵胜待我，是天与我时，地与我所，卒获所好，又何求焉！尚以冗员所羁，馀累未尽，或往或求，未遑宁处。
dài yú yì rì, dì mèi hūn jià bì.
待余异日，弟妹婚嫁毕。
sī mǎ suì zhì mǎn, chū chù xíng zhǐ, dé yǐ zì suì, zé bì zuǒ shǒu yǐn qī zǐ, yòu shǒu bào qín shū, zhōng lǎo yú sī, yǐ chéng jiù wǒ píng shēng zhī zhì.
司马岁秩满，出处行止，得以自遂，则必左手引妻子，右手抱琴书，终老于斯，以成就我平生之志。
qīng quán bái shí, shí wén cǐ yán.
清泉白石，实闻此言。
shí sān yuè èr shí qī rì, shǐ jū xīn táng.
时三月二十七日，始居新堂。
sì yuè jiǔ rì, yǔ hé nán yuán jí xū fàn yáng zhāng yǔn zhōng nán yáng zhāng shēn zhī dōng xī èr lín zhǎng lǎo còu gōng lǎng mǎn huì jiān děng fán èr shí yǒu èr rén, jù qí shī chá guǒ yǐ lè zhī, yīn wèi cǎo táng jì.
四月九日，与河南元集虚、范阳张允中、南阳张深之、东西二林长老凑公、朗、满、晦、坚等凡二十有二人，具齐施茶果以乐之，因为草堂记。
